براي چپ دستان دنيا ، زندگي آسان نيست !
در طول تاريخ اتهامات عجیب و زيادي به چپ دستان وارد بوده، بطوري كه آنها را ناپاك و جادوگر ميدانستند.در قرون وسطا ، چپ دست بودن را نشانه شيطان بودن میدانستند.جهان امروزه چپ دستان را بيشتر قبول كرده و آنها را جدا از خود نميداند ولي در برخي موارد هنوز آنها مورد ظلم قرار ميگيرند مانند:
ميزهاي تحرير و دفتر هاي سيمي در جنگي هميشگي هستند.
قيچي ها مخصوص راست دست ها و غيرقابل استفاده هستند.
و براساس برخي تحقيقات انجام شده عمر چپ دست ها كوتاهتر است.
افراد راست دست بر جهان تسلط دارند و از عصر حجر تا کنون چنین بوده است. از کجا می دانیم؟ محققان با اندازه گیری استخوان های بازو در اسکلت های باستانی و بررسی الگوهای سایش در ابزارهای ماقبل تاریخ به این نتیجه رسیدند.
آیا چپ دست بودن ژنتیکی است ؟
دانشمندان سالها گمان ميكردند كه چپ دست و راست دست بودن تنها مربوط به يك ژن است. اما متاسفانه آنها نتوانستند محل دقيق قرارگيري آن ژن را مشخص كنند.
با توجه به تحقيقات مهندسان ژنتیک «پی ال ا اس »، گروهي از محققان توانستند شبكه اي از ژن ها را بشناسند. كه به چپ دست يا راست دست بودن انسان مربوط ميشوند.آنها اين موضوع را به عدم تقارن مغز و اعضاي بدن نسبت دادند بطوري كه ، اگر شما چپ دست باشيد سمت راست مغز شما و اگر راست دست باشيد سمت چپ مغز شما فعال است.
تيم محققين به اين موضوع جالب پي بردند كه «پی سی اس کی سیکس » ژني است كه مستقيماً مرتبط با چپ دست و راست دست بودن است.قسمت عجيب ماجرا اين است كه اين ژن در افرادي كه مبتلا به اختلال عملكرد خواندن هستند وجود دارد. و محققان نتوانستند متوجه ربط بين چپ دست و راست دست بودن و اختلال عملكرد خواندن شوند.پس تصميم گرفتند روي يك جامعه ي آماري ٢٦٠٠ نفره از افرادي كه به اين بيماري مبتلا نيستند مطالعه كنند. و متوجه شدند كه ژن پی سی اس کی سیکس، تنها تعيين كننده نيست بلكه ديگر ژن ها هم روي چپ مغز بودن و راست مغز بودن تاثيرگذار هستند. كه اين خود تاثيري مستقيم روي دستي دارد كه با آن مينويسيم و بیشتر کار میکنیم.
- در جامعه ي آماري انساني تنها ده درصد افراد چپ دست هستند.
اگر یکی از والدین چپدست باشند احتمال چپدست شدن فرزند 22 درصد و اگر هر دو چپدست باشند، احتمال آن 36 درصد میشود.
احتمال اینکه مادران چپ دست فرزندان چپ دست داشته باشند بیشتر است یعنی به نظر میرسد که اگر ژنی در این زمینه دخیل باشد، از طرف مادر است.
راست مغز بودن
مغز ما از دو نیم کره ی چپ و راست تشکیل شده که روی هر نیم کره یکسری توانایی ها تعریف شده. افراد چپ دست عموما راست مغز هستند ولی این بدان معنا نیست که از نیم کره ی چپ مغز خود استفاده نمیکنند.این افراد دارای کنترل کننده توانایی درک فضایی ، احساس هنرمندانه ، افکار خلاقانه و مبتکرانه هستند. میتوانند مسائل را در مغز خود به خوبی تجسم کنند و ترجیح می دهند بجای مشاهده جزئیات تشکیل دهنده، تصویر اصلی را ببیند. یک فرد راست مغز از استعداد هنر و موسیقی و تحلیل شهودی مسائل برخوردار است و به آداب ، تشریفات، آیینها، شعر ، عرفان و علاقه خاصی دارد.
چپدستها حافظه واقعنگار(اپیزودی) قوی تری دارند
چپ دستها واقعه در لحظه را بهتر از راستدستها ثبت میکنند و این حالت در مورد اتفاقات رخداده در سنین بسیار کم و حتی در سنین بزرگسالی وجود دارد. حافظه واقعنگار به هر دو نیمکره مغز نیاز دارد و از آنجا که ارتباط بین دو نیمکره در افراد چپدست قویتر است، این حافظه نیز در آنها قوت بیشتری دارد.
نقاط قوت افراد چپ مغز و راست مغز در امور
جالب است بدانيد چپ دست بودن تنها مخصوص به انسانها نيست و در حيوانات نيز مشاهده ميشود!
اين موضوع در خرس هاي قطبي و شامپانزه ها مشاهده ميشود. كه ترجيح ميدهند براي كارهايشان مانند پيدا كردن غذا و برداشتن وسايل تنها از يك دست ( چپ يا راست ) استفاده كنند. در جامعه ي آماري حيوانات چپ/راست دست بودن ٥٠ – ٥٠ است .
طبق تحقیقی که در مرکز پزشکی دانشگاه جورج تاون انجام شده مشخص شده است که چپ دستان تغییرات سریع صدا را راحتتر از افرادی که از دست راست خود استفاده میکنند، میشنوند. محققان این مرکز در سال ۲۰۱۲، با انجام مطالعاتی نشان دادند که نیمکره چپ و راست مغز برای شنیدن صداهای مختلف تخصص خاصی دارند. نیمکره چپ که کنترل دست راست را در اختیار دارد. تمایل به تغییر سریع صداها دارد درحالیکه نیمکره راست که کنترل دست چپ را دارد، تمایل به تغییر آهسته صداها دارد.
روز بین المللی چپ دستان
روز بين المللي چپ دستان در ١٣ آگوست و امسال ٣١امين ساليست كه جشن گرفته ميشود تا شخصيت يونيك و خاص چب دستان به همه ی جهانیان نشان داده شود و پاسخي است به همه ي شايعات و گمانه زني هاي بد درباره ي آنها و اعتراضيست دربرابر اينكه جهان به چپ دست ها و نيازهايشان توجه نداني ندارد. اين روز اولين بار در سال ١٩٧٦ توسط دین آر.کمپل معرفي شد.
در طول چند دهه گذشته در این روز مسابقات ورزشی چپ دست ها در مقابل راست دست ها برگزار میشود یا مثلا یک مهمانی چای که همه باید از دست چپ برای نوشیدن استفاده کنند و افراد راست دست تشویق می شوند که روزمرگی های یک چپ دست را امتحان کنند تا متوجه شوند كه استفاده از اشيايي كه براي آنها و بصورت ارگونوميك ساخته نشده چقدر ناخوشايند است.
با تمام جدیت ، این اتفاقات منجر به طراحی مجدد محصولات با ذهنیت افراد چپ دست شده است و این یک اتفاق خوشايند و دلگرم كننده براي همه ي چپ دستان است.
كلاب چپ دستان در سال ١٩٩٠ پايه گذاري شد و براي گسترش كار خود عضو ميپذيرفت ؛ اين كلاب در سال ١٩٩٢ اين روز را به رسميت شناخت و ١٣ آگوست را روز بين المللي چپ دستان را ناميد.
چگونه اين روز را جشن بگيريم؟
يك ايده ي عالي براي جشن گرفتن اين روز آن است كه به دوستان ، همكاران ، خانواده ي خود كه راست دست هستند نشان دهيد ما چقدر بايد چيره دست باشيم تا بتوانيم در دنياي راست دست ها دوام بياوريم و از آنها بخواهيد در اين روز همه ي كارهاي خود را با دست چپ انجام دهند.كارهايي مانند:
غذا را در قابلمه هم بزنند
كتري را پر كرده و چايي بريزند
ميوه و سبزيجات را پوست بگيرند
نان را برش بزنند
و …
همچنین میتوانید برای حمایت از چپ دستان تیشرتی با همین مضمون بپوشید.
- انجمن چپدستان ایران وابسته به موسسه فرهنگی و هنری ترنم اندیشه روشن است که فعلیت خود را از سال 1394 در ایران آغاز کرده است.
برخی افراد معروف چپ دست در ایران :
لاله اسکندری، محسن تنابنده ، هانیه توسلی، حامد کمیلی، مهران غفوریان و در میان ورزشکاران نیز فرهاد قائمی، نوشاد عالمیان، گلنوش سبقت الهی، ندا شهسواری، کریم باقری، علیرضا نیکبخت واحدی، مهرداد معدنچی .
برخی افراد معروف چپ دست در دنیا :
ارسطو ، سقراط ، افلاطون ، بتهوون ، نیچه ، ماری کوری ، چارلی چاپلین ، گاندی ، انیشتین ، داوینچی ، استیو مک کوئین ، باراک اوباما ، اپرا وینفری ، پرنس ویلیام ، آنجلینا جولی ، لیدی گاگا ، بیل گیتس ، جولیا رابرت ، تام کروز ، ماریا کری
منابع :