تا به حال به این فکر کردید که چه روغنی بهتر و مفیدتر است ؟ یا برای چه غذایی چه روغنی بهتر است ؟ از روغن نارگیل تا روغن زیتون فرابکر و روغن حیوانی ، هر کدام دارای ارزش غذایی متفاوت و مفید هستند و در پخت غذا های مختلف بکار می روند . ما در این مقاله شما را با 12 تا از انواع روغن های پخت و پز مفید خوراکی آشنا می کنیم تا شما وقت و مهارت آشپزی خود را با استفاده از روغن نامناسب هدر ندهید . وقتی که حرف از روغن های پخت و پز می شود ، همه چیز می تواند پیچیده و گیج کننده شود ، چرا که تمامی روغن ها به یک روش یکسان استفاده نمی شوند .
دمای پخت متفاوت ، ماندگاری غیریکسان ، سطح ارزش غذایی متفاوت و عطر و طعم مختلف ، همگی از عواملی هستند که می توانند استفاده از روغن های مختلف را گیج کننده و پیچیده کنند . با اینکه روغن های پخت و پز شباهت های اساسی نیز با یکدیگر دارند . همین تفاوت هایی که به آن ها اشاره کردیم می توانند موجب تغییرات اساسی در طعم غذا ها و گاها حتی باعث بد مزه شدن غذای شما شوند . ما در ادامه شما را با لیستی از روغن های پخت و پز رایج و طرز استفاده از آن ها آشنا می کنیم :
1 – روغن نارگیل
روغن نارگیل از روغن هایی است که امروزه ، مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفته است و دلایل خوبی برای این موضوع وجود دارد . استفاده از روغن نارگیل می تواند مزایای بسیاری را به همراه داشته باشد . شما می توانید روغن نارگیل را روی پوست و موی خود قرار دهید و یا از روغن نارگیل مخصوص پخت و پز در تهیه غذا های خود استفاده کنید . روغن نارگیل می تواند باعث افزایش متابولیسم ، کاهش اشتها و کاهش وزن شود .
روش استفاده : شما می توانید روغن نارگیل را جایگزین روغن های مضری کنید که در طول روز استفاده می کردید . این روغن در کنار مزایای بسیاری که برای بدن شما دارد ، می تواند عطر و طعم بی نظیری را به غذا های شما بدهد . این روغن برای تفت دادن و برشته کردن انواع گوشت و سبزیجات مناسب است و می توان از آن در دمای متوسط استفاده کرد . شما حتی می توانید از این روغن در دم کردن چای و قهوه استفاده کنید و از ترکیب طعم نارگیل با آنها لذت برده ، و از مزایای فوق العاده آن همانند افزایش انرژی استفاده کنید .
نکته مهم : از روغن نارگیل در درست کردن سالاد و مرینیت غذا پرهیز کنید . چرا که این روغن در دمای اتاق جامد می شود و به راحتی فاسد می شود .
2 – روغن زیتون فرابکر
روغن زیتون به طور کلی دو مدل است :
1 – تصفیه نشده که به دو صورت روغن زیتون فرابکر و روغن زیتون بکر وجود دارد .
2 – تصفیه شده : که همان روغن زیتون معمولی و بی بو است .
روغن زیتون فرابکر یکی از موارد اصلی در برنامه غذایی مدیترانه ای است چرا که بیشترین کیفیت را در میان روغن های زیتون دارد ، که می توان مزه زیتون را در آن چشید . برعکس دیگر انواع روغن زیتون ، در تهیه این روغن از مواد شیمیایی و حرارت استفاده نشده و این روغن حاوی ویتامین ها و مواد معدنی دیگریست که برای بدن مفید هستند .
روش استفاده : برعکس آنچه بیشتر مردم فکر می کنند ، پخت و پز با روغن زیتون فرابکر کار غیرممکنی نیست . درست است که این روغن نقطه جوش متفاوت و کمتری نسبت به دیگر روغن های پخت و پز دارد و در دمای بالا می سوزد و قابل استفاده نیست ، اما می توان در روند پخت غذا از آن استفاده کرد . در واقع روغن زیتون فرابکر یک روغن جانبی و گران قیمت است که می توان از آن در مرینیت کردن انواع گوشت و سبزیجات استفاده کرد . پس بهتر است که روغن زیتون فرابکر را به عنوان دیپ و مایع مرینیت استفاده کرد و از روغن زیتون مخصوص پخت و پز در دمای بالا استفاده کرد .
3. روغن آووکادو
روغن آووکادو در میان روغن ها همه کاره ، خوش طعم و پرطرفدار است . ! برعکس دیگر روغن ها که از پرس سرد دانه هایشان بدست می آیند . این روغن از همان پوره خامه ای آووکادو بدست می آید که در گواکامول ( یک دیپ که از ترکیب پوره آووکادو ، آبلیمو ، پیاز ، نمک و سبزیجات تشکیل می شود . ) استفاده می شود . این روغن سالم و مقوی که ضد التهاب است ، از آسیب های شریانی ، بیماری های قلبی و فشار خون بالا جلوگیری می کند .
روش استفاده : شما می توانید از روغن آووکادو در پختن هر غذایی استفاده کنید . چرا که این روغن نقطه جوش بسیار بالایی دارد و طعم غالبی بر غذا ندارد . برای تهیه این روغن 2 عدد زرده تخم مرغ ، 2 قاشق غذاخوری آبلیمو و یک لیوان پوره آووکادو و نمک را باهم ترکیب کنید . با استفاده از این روغن شما می توانید از اضافه وزن جلوگیری کنید ، زیرا این روغن حاوی نگهدارنده های مصنوعی و شکر نیست .
4. روغن حیوانی
روغن حیوانی مشابه کره آب شده است . در واقع کره ای است که تمام مواد جامد شیر از آن خارج شده است و خاصیت لبنی ندارد و نتیجه یک چربی زرد شفاف است که می توان آن را با دمای بالاتری نسبت به کره گرم کرد . این روغن طی سالیان طولانی و در کشور های مختلف استفاده می شده و می شود . اما اخیرا بخاطر فواید بسیاری که دارد ، بیش از پیش مورد توجه مردم قرار گرفته است و در برنامه های غذایی که لبنیات در آن ها ممنوع است ، استفاده می شود .
افرادی که توانایی هضم لبنیات را ندارند می توانند به جای کره از این روغن استفاده کنند که حاوی شیر نیست . این روغن یک منبع غنی برای ویتامین های محلول در چربی است و طعمی متفاوت نسبت به کره دارد . از آنجا که این روغن تماما از چربی تشکیل شده است ، می بایست با دقت و به اعتدال استفاده شود .
روغن حیوانی در سه نوع گاوی ، گوسفندی و مخلوط یافت میشود :
روغن حیوانی گوسفندی : این روغن از شیر گوسفند تهیه میشود و عطر و طعم تند و تیزو طبع سردی دارد درست برخلاف خود شیر و گوشت گوسفند که طبع گرمی دارند . قیمت آن نیز به دلیل کمیاب بودن شیر گوسفند نسبت به شیر گاو ، گرانتر است . رنگ روغن گوسفندی، متمایل به سفید بوده و در دمای اتاق شلتر از دو روغن دیگر است .
روغن حیوانی گاوی : این روغن که عطر و طعم ملایمی دارد از شیر گاو به دست میآید و برخلاف گوشت گاو و گوساله که دارای طبع سرد هستند ، طبع گرمی دارد . رنگ روغن گاوی ، زرد پررنگ است و در دمای اتاق سفتتر از دو روغن دیگر میباشد .
روغن حیوانی مخلوط : این روغن، ترکیبی از روغن گاوی و گوسفندی است و از هر نظر ویژگیهایش نیز بین این دو روغن ، قرار میگیرد .
روش استفاده : روش استفاده از روغن حیوانی درست همانند روش استفاده از کره است . این روغن بخاطر نقطه جوش بالا می تواند به شکل های مختلف و در غذا های مختلف استفاده شود . یکی دیگر از مزایای روغن حیوانی این است که می توانید آن را با خیال راحت در دمای اتاق نگه داری کنید و نگران فاسد شدن آن نباشید . دلیل وجود این مزیت این است که این روغن حاوی لبنیات نیست . شما می توانید با این روغن برنج بپزید ، در ماهیتابه و برای سرخ کردن از آن استفاده کنید ، در واقع از این روغن می توان در هر نوعی از پخت و پز استفاده کرد .
5. روغن تخم کدو
روغن تخم کدو یک روغن پر خاصیت است که حاوی ویتامین های A ، K ، E و اسید های چرب امگا-3 و امگا-6 است . این روغن به رنگ سبز است و طعمی آجیلی دارد و برای تهیه غذا مناسب است .
روش استفاده : بهترین روش برای استفاده از روغن تخم کدو ، تفت دادن و پخت و پز در دمای کم است . چرا که این روغن می تواند مواد مغذی خود را در اثر گرمای زیاد از دست بدهد . این روغن را می توانید در تهیه سالاد ، به عنوان دیپ ، به عنوان ماده مرینیت و حتی در کنار بستنی نوش جان کنید .
6. روغن گردو
یکی دیگر از روغن های مفید خوراکی ، روغن گردو است . گردو ها منابعی سرشار از مواد مغذی هستند، آنها حاوی اسید های چرب امگا-3 ، آهن ، زینک ، کلسیم و منیزیم هستند . روغن گردو بسیار غنی است و طعمی آجیلی دارد . برنامه های غذایی که در خود گردو و روغن گردو دارند ، ثابت کرده اند که می توانند موجب کاهش استرس شوند و از فشار خون بالا جلوگیری کنند .
روش استفاده : از روغن گردو نباید در پخت و پز استفاده کرد . چرا که این روغن پس از پخت، تلخ می شود. اما این روغن را می توان در تهیه کردن سالاد ، پاستا و حتی در کنار دسر های شکلاتی استفاده کرد . برای مثال شما می توانید یک لیوان فندق تفت داده شده را به همراه دو قاشق غذاخوری پودر کاکائو ، یک قاشق غذاخوری شیره افرا و یک قاشق غذاخوری روغن گردو در مخلوط کن ریخته و سپس در یخچال قرار دهید و ماده بدست آمده سرد شده را به عنوان دسر میل کنید .
7. روغن هسته انگور
شما ممکن است تاکنون اسم روغن هسته انگور را در میان محصولات آرایشی و بهداشتی شنیده باشید . نکته ای که وجود دارد این است که روغن هسته انگور مخصوص پخت و پز به همان میزان کاربردی و مفید است که روغن هسته انگور مخصوص پوست و مو کاربردی و مفید می باشد . یکی دیگر از 12 روغن های مفید خوراکی ، روغن هسته انگور است .
این روغن ساده ، طعمی مشهود ندارد و بر دیگر طعم ها غالب نمی شود و همچنین ، قیمتی ارزان تر نسبت به روغن زیتون فرابکر دارد . در هنگام خرید این روغن ، اطمینان حاصل کنید که نسخه آشپزخانه ای آن را تهیه می کنید که برای پخت و پز و درست کردن غذا مناسب است . این روغن منبعی مناسب برای اسید های چرب و ویتامین C است . این روغن را به اعتدال استفاده کنید و از مصرف زیاد آن خودداری کنید ، چرا که میزان بالای امگا-6 این روغن می تواند موجب التهاب و اضافه وزن شود .
روش استفاده : روغن هسته انگور نقطه جوش بالایی دارد و می توان آن را به هر روشی استفاده کرد . تفت دادن ، سرخ کردن ، برشته کردن ، مرینیت گوشت و تهیه سالاد همگی از روش های استفاده این روغن هستند . شما همچنین می توانید از این روغن برای کاراملی کردن پیاز و قارچ استفاده کنید .
8. روغن بادام زمینی
یکی دیگر از 12 روغن های مفید خوراکی ، روغن بادام زمینی است که طعمی شیرین و آجیلی دارد و با اینکه کالری زیادی دارد ، چربی اشباع شده آن کم است . این روغن از اسید های چرب غیر اشباع شده تشکیل شده که میزان کلسترول بد را در بدن کاهش داده و کلسترول خوب را جایگزین آن می کند . از این روغن بطور منظم در پخت و پز استفاده نکنید چرا که میزان امگا-6 بالای آن می تواند تعادل بین امگا-3 و امگا-6 بدن شما را بهم بریزد و سلامت شما را به خطر بیاندازد . از نسخه های تصفیه نشده و پرس سرد داده شده این روغن استفاده کنید و به تبلیغاتی که در رابطه با نسخه های تصفیه شده این روغن می شود توجهی نکنید . ممکن است که قیمت نسخه تصفیه نشده این روغن بیشتر باشد ، اما سلامتی شما از هر هزینه ای مهم تر است .
روش استفاده : این روغن مفید خوراکی در تهیه غذا های آسیایی بسیار رایج است و می توان انرا به روش های مختلفی مورد استفاده قرار داد . از آنجا که نقطه جوش این روغن بالاست ، سرخ کردن یکی از استفاده های اصلی این روغن است ، ما به شما پیشنهاد می کنیم که از روغن بادام زمینی برای سرخ کردن مرغ و سبزیجات استفاده کنید .
9. روغن کنجد
روغن کنجد حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان است که برای بدن مفید هستند . این روغن موجب کاهش فشار خون ، کاهش قند خون و بهتر شدن پوست می شود . طعم روغن کنجد بسیار متفاوت تر از دیگر روغن هاست و می توان طعم آن را در غذا تشخیص داد، این روغن می تواند 17 درصد از ویتامین K مورد نیاز بدن را در طول روز تامین کند که برای استخوان ها مفید است و از لخته شدن خون جلوگیری کند . روغن کنجد مخصوص پخت و پز جدا از روغن کنجد عادی است .
روش استفاده : روغن کنجد مخصوص پخت و پز، نقطه جوشی معادل 410 درجه دارد که آن را برای هر نوع آشپزی مناسب می سازد . روغن کنجد پرس سرد داده شده طعمی بی نظیر در سالاد ، ماده مرینیت و… دارد و روغن کنجد مخصوص پخت و پز طعمی مشهود را به غذا های مختلف ، به ویژه غذا های آسیایی می دهد .
10. روغن دانه کتان
با اینکه روغن دانه کتان خواص بسیار زیادی برای خوراکی دارد و مفید است ، طعم آن بین مردم محبوب نیست . تحقیقات نشان داده است که خوردن روغن دانه کتان ، مزایای بسیاری دارد که یکی از آنها ، تاثیر مثبت آن بر روی دستگاه گوارش است . برخی می گویند که استفاده از این روغن ، یبوست را به شکل طبیعی از بین می برد . این روغن همچنین می تواند برای افرادی که کلسترول بالا دارند و یا به عارضه های قلبی دچار شده اند ، مفید باشد .
روش استفاده : این روغن نقطه جوش بسیار پایینی دارد و با کمترین حرارتی می تواند عطر و طعم بدی را از خود منتشر کند . بهتر است که از این روغن برای پخت و پز استفاده نشود و تنها در تهیه کردن اسموتی ها و سالاد استفاده شود .
11. روغن تخمه آفتابگردان
روغن تخمه آفتابگردان یکی از معروف ترین روغن های دنیاست که مصرف به اندازه آن می تواند خواص چشم گیری را برای سلامت بدن داشته باشد . این روغن برای مبارزه با سرطان ، کاهش کلسترول بد و افزایش انرژی مناسب است و روغن مفید خوراکی به حساب می آید .
روش استفاده : این روغن دارای نقطه جوش بالاییست و برای پختن ، سرخ کردن ، تفت دادن و برشته کردن گوشت ، مرغ ، ماهی و… مناسب است .
12. روغن سبزیجات
پس از شنیدن کلمه سبزیجات در نام این روغن ، قطعا با خود فکر می کنید که استفاده از این روغن برای شما مفید است . اما نگذارید که اسم آن شما را گول بزند . بیشتر کمپانی هایی که این روغن را تولید می کنند در واقع تنها به فرآوری و تصفیه عصاره های دانه های مختلف می پردازند . این روغن سوال برانگیز می تواند موجب بهم ریختن تعادل میزان اسید های چرب امگا-3 و امگا-6 در بدن شما شود که زمینه ایجاد سرطان و عارضه های قلبی در بدن است .
روش استفاده : بهترین روش استفاده از این روغن ، استفاده نکردن از آن است . ! این دلیلیست که ما این روغن را در انتهای این لیست به شما معرفی کردیم . روغن های خوش طعم و مفیدی در صفحات قبل معرفی شدند که برای شما ضرری ندارند و می توان از آن ها برای پخت و پز ، تهیه دسر ، پاستا ، دیپ ، سالاد و … استفاده کرد . پس دلیلی ندارد که شما از این روغن مضر استفاده کنید . !
توصیه های نهایی در استفاده از این 12 روغن مفید خوراکی :
هیچوقت استفاده نکنید : روغن سبزیجات .
هر حرارتی می توانید آن را استفاده کنید : روغن آفتابگردان ، روغن کنجد ، روغن بادام زمینی ، روغن هسته انگور ، روغن حیوانی ، روغن آووکادو .
در حرارت متوسط استفاده کنید : روغن نارگیل .
در حرارت کم استفاده کنید : روغن تخم کدو ، روغن زیتون فرابکر .
بدون حرارت استفاده کنید : روغن دانه کتان .
با حرارت و یا بدون حرارت استفاده کنید : روغن کنجد ، روغن تخم کدو ، روغن آووکادو ، روغن زیتون فرابکر .